Kulubot (Tagalog Version ng Kiritikot)

(Orihinal na isinulat sa salitang Bikolnon: Kiritikot (Bikol)

Kulubot na ang aking utak

Kabubuklat ng mga aklat

Kaaaral ng katakot-takot

Mga pilosopiya at kaalamang binalot

Ng mga lupang naging bato

Tila ipinupukpok sa aking ulo

Hindi ko na nga alam kung ano ang totoo

Kung sino ba ang baliw at matino

‘pagkat sambit ng bawat isa

Na nasa kanila ang tama.

Kulubot na nga aking buhok

Utak ko rin ay nakikilahok

Sa walang tigil na kabibilang

Ng mga kahayupan ditto sa mundong ibabaw

Pati nga ito’y nakakalito na

‘Pagkat ‘di na mawari kun ano ba talaga

Pagkat may hayop na totoo

At may nagpapakahayop rin na tao

Ay ewan, ang hirap na talaga

Minsan pati ako’y napapabilang na.

Kulubot na pati ang aking paningin

Minsan para na akong naduduling

‘Pagkat kahit hatinggabi na

Namumulakog pa aking mata

Minsan pa’y dumadagundong

Ang tiyan ko na walang baon

Ang sinusulat ng propesor naming

Kulubot na mami sa aking paningin

Salita pa ng salita sa unahan

Ulit-ulit din naman

Mabuti na lamang sa pagtatapos ni Ma’am

May tinda siyang suman.

Hay! Pati kilay ko’y kulubot na rin

Kaya hindi na gwapo pagtingin sa salamin

Tinalo ko pa ang isang kwago sa kweba

‘Pagkat sa umaga’y nakakapagpahinga

Ala-singko, ako’y gumigising

Para isangag ang tirang kanin

Na tatlong araw nang nasa kaldero

Subalit buti na ‘to kaysa ang tiyan tila kumukulo

Sasabawan ko na lamang ng kape

Para hindi maremate.

Hay! Kawawa naman ng mata ko

Hindi na kinakaya ang eyebag ko

Hay! Paano na lamang ang aking mga humahanga 

Kung inaantok ako tuwing umaga

Mabuti na lamang nand’yan si mommy (daw)

Na nagsasabing “Gwapito talaga itong aking iho.” (Ano daw?)

Ayy! Mabuti na lamang ang maniwala kay motherhood

Pampalakas man lamang ng tuhod

“Sige lang, mag-aral ka lang, nonoy,

‘Pagkat bukas, aangat ka rin, ‘noy.”

Mahirap talagang maging estudyante nangungulubot

Pero mabuti na ito kaysa mangulangot

Kaya lamang kahit numerong walang patunguhan

Binabakas pa ang dinadaanan

Kaya naman numero sa aking bayaran

Pinoproblema ko na naman

Saan ako niyan pupulot

Kun pwede lang magpa-init at mandukot

Kaya lang sayang naman ang aking pinag-aralan

Kun gagamitin ko lang sa kagaguhan

“Kaya sige lang, magpatuloy,

Makakatapos ka rin, nonoy.”

Mabuti na lamang at may trabahong napasukan

Ayos na ito, kaysa manlalampaso lamang

Makatulong lang sa aming pawid

Onse na kaya kaming magkakapatid

Sa lagay na iyan, buntis pa si “mommy” ngayon

Nagbabakasakaling magka-babae

Lahat na kasi kami mga makinain na lalaki

Kaya kun lalaki na naman, ulit ang pagbakasakali

Hay! Mahirap talagang tumira sa mansion ng big family

Na kahit pang-kendi ay walang pambili.

Ayy! Ewan ko na lamang, ang tagal kasi ng taon

Natatakam na ako sa matamis na hamon

Hindi ko pa nga tapos ang aking tesis

Ulit-ulit na ako, ilan nang beses

Boarding house ko nga tila na bird’s nest

Nais ko nang pagsisipain makukulit na ipis

Kailangan talagang magpursigi

‘Pagkat kung hindi, sino ba ang lugi

Kung wala kang toga sa huli

Hindi ka naman makaiyak, sorry na lang ‘pare!

Kaya tuloy lang ang pagtyatyaga

Sa pag-aaral magseryoso ka

Tiyaga lang, tama sila

‘Pagkat bukas mayroon ka nang nilaga 

At ang mga pawis na tumulo sa iyong katawang napiga

Bukas, libo-libong sako ng bigas sa bodega

Basta ‘wag ka ring makalimot sa taas

Manalangin ka rin oras-oras

Para ang buhay mo ngayong kulubot

Bukas, tuwid na ayon sa iyong nais maabot

At ang buhay mo ngayong kulubot

Makapabago rin ng ibang buhay na nanlalambot.